Sevgili ziyaretçilerimiz, oyun aşağı yukarı her yaşta görülen bir etkinliktir. Çocuk büyüdükçe oyunları daha karmaşıklaşmaya başlar. Bu aynı zamanda çocuğun zihinsel açıdan geliştiğinin göstergesidir.
Piaget’in kuramına göre, bilişsel gelişimin ilerleyebilmesi için çocuğun çevre içinde hareket etmesi gerekir. Bilişsel yapıların gelişimi ancak çocuk çevresindeki uyarıları özümler ve kendine uydurursa gerçekleşir. Piaget’e göre, tüm bilgi aksiyon sonucunda ortaya çıkar. Piaget, 3 tür bilginin olduğunu söylemektedir.
Bunlar:
• Fiziksel bilgi: Nesnelerin ve olayların fiziksel özellikleri (büyüklük, şekil, doku, ağırlık) hakkındaki bilgidir. Çocuk bir nesne hakkındaki fiziksel bilgiyi duyuları aracılığı ile elde eder. Örneğin: Kumla oynayan bir çocuk kumu bir kaptan diğerine dökebilir veya elleriyle hissedebilir. Bu tür hareketler sonucu çocuk, kumu keşfeder ve bu konudaki bilgisini inşa eder. Etkin deneyimler şemalarla özümlenir.
• Mantıksal-Matematiksel bilgi: Nesneler, olaylar ve deneyimler hakkında düşünme sonucu oluşturulan bilgidir. Bu bilgide sadece çocuk nesnelerle haşırı neşir olduğu zaman gelişebilir. Sayı kavramları mantıksal–matematiksel kavramlara örnek olarak gösterilmektedir. Çocuklar nesne kümeleriyle oynadığı zaman mantıksal –matematiksel bilgi elde eder. Çocuk 11 tane 1 YTL’den oluşan bir kümeyle oynarken, onları alt alta sıralar, sayar. Hala 11 tanedir. Çocuk bu kez paraları üst üste koyar sayar. Yine 11 tanedir. Kutuya koyar, sallar. Çıkartır sayar yine 11 tanedir. Bu tür birçok aktif deneyim sonucu çocuk şu kavramı inşa eder. Bir kümedeki elemanların sayısı her bir eleman nasıl sıralanırsa sıralansın aynıdır. Çocuğun çıkardığı sonuç mantıksal-matematiksel bir bilginin keşfidir.
• Sosyal Bilgi: Kültürel ya da sosyal grupların geleneksel olarak üzerinde uzlaştığı bilgidir. Bunlar; ahlaki değer yargıları, konuşulan dil, kurallar, kanunlardır. Çocuk bunları diğerlerinde olduğu gibi nesnelerle olan deneyimler yoluyla elde edemez. Bu bilgi çocuğun diğer çocuklarla ve yetişkinlerle etkileşimi sonucunda oluşur.
Bu nedenledir ki okul öncesi çocukları oyunlar yoluyla fiziksel bilgi ile mantıksal -matematiksel bilgiyi elde ederken aynı zamanda başka çocuklarla etkileşime geçtiği için sosyal bilgiyi elde etmektedir. Çocuğun zihinsel gelişimi açısından da daha bebekken nesneler ile temas etmesine olanak verilmelidir. Çocuğun eline aldığı her bir yeni nesne, iki nesneyi birbirine vurup çıkarttığı ses, nesnelerle oyun oynaması onun için birer şemadır. Oyunlar esnasındaki yetişkinlerle temas da yine şemaların oluşmasında etkilidir. Çocuk oyun yoluyla öğrendiği şemaları özümseyerek kendine mal eder ve başka durumlarda kullanır.
Oyun, son derece karmaşık bir durumdur. Çocuğun oyun oynaması için öncelikle oyunu ve kurallarını algılaması, kurallarına uyması, oyunda kullanılan nesne varsa bunları işlevleriyle birlikte bilmesi ve gerekiyorsa başka kişilerle etkileşime nasıl geçileceğini bilmesi gerekmektedir. Bu nedenle oyun hem düşünmeyi hem de deneyimi gerektirmektedir. Bu da çocuğun zihinsel özellikleri ile yakından ilgilidir.
Oyun aynı zamanda çocuğun yaratıcılığını sağlamaktadır.
Hiç yorum yok :
Yorum Gönder